Detektor świtu
Schemat
elektryczny
Właściwym detektorem jest fototranzystor (T1 na
schemacie), który jest wykorzystany jako wyłącznik, rozwarty
pomiędzy emiterem i kolektorem gdy brak światła. Światło
generuje pary elektron-dziura i przez tranzystor zaczyna
płynąć prąd, którego wielkość jest proporcjonalna do
strumienia światła. Prąd ten wytwarza na rezystorach R1 i P1
spadek napięcia wyzwalający przerzutnik utworzony z bramek NOR
CI1A, CI1B i rezystorów R2, R3. Potencjometr P1 służy do
regulacji oświetlenia progowego uruchamiającego detektor.
Użycie przerzutnika z histerezą jest konieczne dla ograniczenia
niepożądanego uruchamiania detektora przez niewielkie zmiany
oświetlenia (na przykład chwilowe zachmurzenie).
Dodatnim skokiem napięcia z wyjścia głównego przerzutnika,
które ma potencjał niski w nocy i wysoki w dzień (+Vcc), jest
wyzwalany następny przerzutnik - monostabilny, utworzony z
bramek CI1C i CI1D o czasie trwania impulsu wyznaczonym przez
R4C1. Przerzutnik ten uruchamia z kolei multiwibrator złożony z
bramek CI2C i CI2D o okresie około pół sekundy. Na czas
każdej dodatniej połówki jego okresu zostaje włączony drugi
multiwibrator, złożony z bramek CI2A i CI2B, który dostarcza
sygnału akustycznego do brzęczyka. Otrzymywany jest w ten
sposób typowy dla budzików elektronicznych sygnał bip - bip.
Kondensator C4 służy do blokowania zasilania w postaci baterii
9V, która wystarcza zwykle na dość długi czas, ponieważ
spoczynkowy pobór prądu nie przekracza 100uA.
Fototranzystor pomiędzy kolektorem a emiterem jest zablokowany
kondensatorem C5, aby do minimum zmniejszyć zakłócenia mogące
się indukować na przewodach łączących go z układem. Sam
tranzystor umieszcza się bowiem na zewnątrz, a układ przy
śpiącym.
Elementy:
Rezystory:
R1: 10k om
R2: 470k om
R3, R4, R5, R7: 1M om
R6: 330k om
R8: 15k om
P1: dostr. poziomy 470k om
Kondensatory:
C1: 47uF/25V
C2: 4,7uF/16V (tantal.)
C3: 22nF/63V
C4, C5: 47nF/16V
Układy scalone i półprzewodniki:
CI1: CD4001
CI2: CD4011
T1: fotonranzystor BPW 14
Różne:
1 brzęczyk
4 końcówki sztyftowe
Elektronika Praktyczna
[ Strona główna | Uwagi ]