Regulowany wyłącznik czasowy
Regulowany wyłącznik czasowy steruje urządzeniami o napięciu zasilania do 220V i poborze prądu do 8A. Umożliwia on automatyczne wyłączenie urządzenia po zadanym czasie (od kilku sekund do ok. 3 godzin). Może być stosowany jako sterownik oświetlenia, (np. wyłącznik schodowy), sterownik ogrzewania (dmuchawy) itp.
Zasada
działania
Konstrukcję wyłącznika czasowego rozwiązano na
układzie scalonym 4060 - binarnym liczniku z wewnętrznym
oscylatorem. Częstotliwość podstawowa generatora wewnętrznego
jest ustawiana elementami R3, C1 i wynosi f=1/R3*C1. Rezystor R2
powinien mieć wartość ok. 10 razy większą od R3. Tak więc
częstotliwość podstawowa wynosi ok. 4,5Hz i jest ona dzielona
wewnątrz układu 4060 od 16 razy do 16384 razy. Sygnały
wynikające z tego podziału są wyprowadzone na 10 odrębnych
wyjść (JP1). Sygnał z wybranego wyjścia jest doprowadzony do
baz tranzystorów T1 i T2 poprzez rezystory R4 i R5 (J1).
Tranzystor T1 steruje licznikiem, zaś T2 przekaźnikiem. Gdy
zostaną zwarte końcówki przełącznika SW1 wszystkie wyjścia
licznika są ustawiane na poziomie niskim. Tranzystor T1 zostaje
zatkany, zaś na jego kolektorze pojawia się stan wysoki
zezwalający na rozpoczęcie zliczania przez licznik. Tranzystor
T2 zostaje spolaryzowany w stanie nasycenia, co powoduje
załączenie przekaźnika. Gdy wybrane wyjście licznika znajdzie
się w stanie wysokim, tranzystor T1 zaczyna przewodzić przez co
na jego kolektorze pojawia się stan niski blokujący licznik,
zaś tranzystor T2 zostaje zatkany co powoduje wyłączenie
przekaźnika aż do ponownego załączenia przełącznika SW1.
Po zmontowaniu układu należy podłączyć zasilanie i sprawdzić, czy po załączeniu SW1 wybrane wyjście licznika znajduje się w stanie niskim, a przekaźnik jest załączony. Po określonym czasie nastąpi zmiana stanu na wyjściu licznika i wyłączenie przekaźnika. Tę próbę wystarczy wykonać na najniższych zakresach dzielenia (16 lub 32), czyli najkrótszych czasach opóźnienia.
Elektronika Praktyczna
[ Strona główna | Uwagi ]
