Zegar cyfrowy - robot domowy

Podstawą konstrukcji jest układ TMS 3899 firmy Texas Instruments. Nie jest on nowym opracowaniem, spełnia jednak dobrze swoją funkcję. Źródłem częstotliwości wzorcowej dla zegara jest sieć energetyczna, nie ma więc mowy o dłuższym używaniu układu jako typowego zegara - będzie się on ustawicznie spóźniał. Z tego względu usunięty został trzypozycyjny przełącznik rodzaju pracy; pomimo to nadal można korzystać z zegara. Jaką właściwie funkcję ma zatem spełniać przedstawiony układ? To małe urządzenie przyda się wszędzie tam, gdzie trzeba o określonej godzinie coś włączyć. Powiedzmy w tym miejscu jasno, że przekaźnik będzie pozostawał w stanie aktywnym do czasu odłączenia zasilania.

Schemat elektryczny urządzenia jest bardzo prosty. W zasilaczu użyto transformator sieciowy TS 2/56 i trzykońcówkowy stabilizator scalony. Nóżka 14 US1 to wejście synchronizującej częstotliwości sieci 50Hz. Nóżka 11 jest wyjściem; po osiągnięciu nastawionego czasu pojawia się na nim stan niski. Układ steruje multipleksowo czterema wskaźnikami LED ze wspólną katodą. Przełącznikiem P1 dokonuje się wyboru ZEGAR - PORA WŁĄCZENIA. Przyciskami P2 i P3 można w każdym z tych stanów ustawić odpowiednią godzinę i minutę. Układ wykonawczy z tranzystorami T1 i T2 wygląda co najmniej podejrzanie: rzeczywiście, oprócz R2, normalnie wmontujemy zawsze tylko jeden tranzystor, w zależności od zastosowania modułu.

Gdy nasz moduł będzie pracować samodzielnie, należy wlutować tranzystor T1, przekaźnik, diodę D7 oraz wykonać izolowanym przewodem zwory X-X, Y-Y. Celowe niekiedy może być wstawienie dodatkowego przełącznika włączającego przekaźnik na stałe. Należy go włączyć między punkty W, X.

Podczas montażu końcowego należy solidnie połączyć obwód sieci 220V, nie zapominając o trzecim przewodzie zerującym. Prawidłowo zmontowany układ nie wymaga żadnego uruchamiania.

Obsługa gotowego modułu jest bardzo prosta. Po włączeniu do sieci świecenie wyświetlacza jest pulsujące. Przy otwartym przełączniku P1 przyciskami P2 i P3 ustawia się najpierw czas bieżący, potem - przy zamkniętym P1 - tymi samymi przyciskami porę włączenia. Gdy P1 jest otwarty, wyświetlacz pokazuje bieżący czas.

Elementy:
Rezystory:
R1: 1M om
R2: 4,7k om
Kondensatory:
C1: 470uF/25V
C2: 100nF, ceramiczny
Półprzewodniki:
D1..D7: dowolne krzemowe (BAV17)
T1: dowolny krzemowy NPN np. BC238
US1: TMS3899
US2: 7812 lub 78M12
W1..W4: CQYP75
Różne:
TR: TS 2/56
REL: przekaźnik RM 81 lub podobny
P1: przełącznik
P2, P3: przyciski monostabilne

Schemat urządzenia.

Autor: Piotr Górecki, Elektronika Praktyczna

[ Strona główna | Uwagi ]