Związek Radziecki 20-lecia międzywojennego

Rezolucje X Ogólnorosyjskiej Konferencji RKP(b)
w sprawie polityki ekonomicznej (26-28 maja 1921 r.)

1. Zasadnicze zadanie polityczne obecnej chwili polega na pełnym zrozumieniu i dokładnym realizowaniu przez wszystkich pracowników partyjnych i radzieckich nowej polityki ekonomicznej. (...)

2. Za podstawową dźwignię nowej polityki ekonomicznej uznana zostaje wymiana towarowa. Prawdziwe stosunki wzajemne między proletariatem a chłopstwem, stworzenie całkowicie trwałej formy ekonomicznego sojuszu obu tych klas na okres przejścia od kapitalizmu do socjalizmu są niemożliwe bez ustanowienia systematycznej wymiany produktów między przemysłem a rolnictwem.

(...)

4. Popierać drobne i średnie (prywatne i spółdzielcze przedsiębiorstwa, przeważnie nie wymagające zaopatrywania w surowce, paliwo i żywność z zasobów państwowych. Zezwolić na oddawanie w dzierżawę przedsiębiorstw państwowych osobom prywatnym, spółdzielniom, artelom i stowarzyszeniom.

(...)

5. Zrewidować (w pewnej części) plany produkcyjne wielkiego przemysłu w kierunku wzmożenia produkcji artykułów powszechnego użytku i przedmiotów gospodarstwa chłopskiego.

(...)

Zwiększyć kary za złą gospodarkę i marnotrawstwo mienia państwowego, jak również za nieracjonalne wykorzystanie siły roboczej.

7. Obowiązkowo utrzymać i wzmocnić aparat zajmujący się ściąganiem podatku żywnościowego (...).

10. Ustalić szczególną odpowiedzialność instytucji centralnych za hamowanie terenowej inicjatywy i za niedostateczne jej popieranie. (...)

Deklaracja o utworzeniu ZSRR z dnia 30 grudnia 1922 r.

(...)

Wola narodów republik radzieckich, które niedawno zebrały się na zjazdach swoich Rad i jednomyślnie podjęły decyzję utworzenia "Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich" jest niezawodną gwarancją tego, że Związek ten jest dobrowolnym zjednoczeniem równouprawnionych narodów, że każda republika ma zapewnione sobie prawo swobodnego wystąpienia ze Związku, że dostęp do Związku otwarty jest dla wszystkich socjalistycznych republik radzieckich, tak istniejących, jak i tych, które powstaną, że nowe państwo związkowe będzie godnym ukoronowaniem założonych już w październiku 1917 r. podstaw pokojowego współżycia i braterskiej współpracy narodów, że stanie się ono prawdziwą ostoją przeciwko światowemu kapitalizmowi i nowym zdecydowanym krokiem na drodze do zjednoczenia ludzi pracy wszystkich krajów w jedną światową Socjalistyczną Radziecką Republikę.

Oświadczając o powyższym wobec całego świata i uroczyście proklamując niewzruszoność podstaw władzy Radzieckiej, które znalazły swój wyraz w konstytucjach socjalistycznych republik radzieckich, udzielających nam pełnomocnictw, my, delegaci tych republik, na podstawie tych udzielonych nam pełnomocnictw, uchwalamy podpisanie umowy o utworzeniu "Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich".