Chrząszcz ten ma dłu-gość 3,5-5 mm. Ciało jego jest wydłużone i jednobarwne. Górna część ciała jest naga, niebieskawa, zielonkawa lub czarna. Nasada pokryw silnie wygięta przy tarczce. Boki pokryw rozszerzają się nieco ku tyłowi. Głowa słabo, niewyraźnie punktowana. Czułki są zawsze zgięte kolankowato. Ryjek jest lekko wygięty.

    Atakuje grube pędy i gałęzie sosny w 3-15 letnich nasadzeniach. Częściej jednak występuje na świerku oraz- wejmutce. Chrząszcze szkieletują m.in. liście brzóz. Lot odbywa się późną wiosną i na początku lata - głównie w maju i czerwcu. Złotożółte jaja składane są po kilka sztuk w jamki wygryzione przez samice w korze l-3-letnich pędów sosen, świerków, a także wejmutki. Żółtawe larwy żerują do późnej jesieni i drażą w bielu głębokie rynienkowate chodniki zapchane mączką trocinek i wgryzają się nieraz aż do rdzenia. Przepoczwarczają się wczesną wiosną na ich końcu w głębiej wygryzionych kolebkach poczwarkowych. Chodniki larwalne biegną początkowo w korze, później uszkadzają głęboko powierzchnię drewna. Poszczególne równoległe do siebie chodniki szerokości do 5 mm, biegnące z góry na dół lub z dołu do góry, oddzielone są od siebie ostrymi występami nie wyryzionego drewna grubości l-2 mm. Obraz żerowania walczyka przypomina nieco żer larw szeliniaka na korze-niach. Larwy zimują, a chrząszcze po krótkim okresie spoczynku poczwarkowego opuszczają wiosną kolebki okrągłymi otworami o średnicy 2-3 mm. Generacja tego chrząszcza jest jednoroczna.
Wrogami naturalnymi walczyka są przede wszystkim pasożytujące błonkówki należące do rodzin: Ichneumonidae (gąsienicznikowate), Braconidae (męczelkowate) i Chalcididae (bleskotkowate).

    Owad ten nie powoduje szkód fizjologicznych. Występuje najczęściej wtórnie, przyspieszając obumieranie chorych drzew, zaatakowanych przez inne szkodniki. Niemniej jednak "dobija" np. drzewa zaatakowane przez gąsienice motyla - zwójkę (Tortricidae) - Laspeyresia (Grapholita) pactolana Zll. - piśmicę okółkóweczkę, które mogłyby jeszcze ocaleć.
    Uszkodzenia powodowane przez walczyka fioletowego różnią się od podobnych uszkodzeń Ernobius mollis L. (rodzina Anobiidae - kołatkowatę), ponieważ chodniki larwalne biegną poprzez drewno w różnych kierunkach. U Pogonochaerus fasciculatus Deg. - kozulki sosnówki (rodzina Cerambycidae - kółkowate), jeśli występuje na 5-15 letnich drzewkach, chodniki są zawsze szersze, mają ostre brzegi, biegną w różnych kierunkach i wypełnione są białymi delikatnymi wiórkami. Kolebką poczwarkową jest hakowaty chodnik.