Katedra św.Marii Magdaleny

KATEDRA ŚW. MARII MAGDALENY Kościoła polsko-katolickiego (ul. Szewska) należy do najstarszych świątyń lewobrzeżnego Wrocławia. Pierwsza wzmianka o tym kościele pochodzi z 1 V 1226 r. Wtedy to bp Wawrzyniec przekazał przybyłym z Krakowa dominikanom dotychczasowy kościół parafialny św. Wojciecha, fundując jednocześnie jako ekwiwalent mający pełnić funkcje duszpasterskie kościół św. Marii Magdaleny; jego budowa miała ruszyć wkrótce. Przypuszcza się, że we wzniesienie tego kościoła wniósł swój wkład książę Henryk Brodaty oraz okoliczni mieszkańcy. Pierwszy kościół św. Marii Magdaleny był o wiele mniejszy od dzisiejszego, zajmował miejsce obecnego prezbiterium. W 1241 r. został zniszczony przez Tatarów, odbudowa zaś nastąpiła w I. 1241-1248. Budowa świątyni w kształcie zachowanym do dziś rozpoczęła się w 1342 r. - po wielkim pożarze, który 8 V tr. strawił poprzedni kościół. Nowa wspaniała budowla późnogotycka przewyższała swym rozmachem niejedną fundację książąt czy kleru. Swe powstanie zawdzięczała mieszczaństwu, które też sprawowało nad nią patronat. Budowa trwała do 1362 r. z tego roku pochodzą wieże i sklepienia nawy głównej i bocznych. Budowniczym prostokątnego prezbiterium był Pieszko.Kaplice wokół korpusu kościoła, między zewnętrznymi szkarpami, pochodzą z XV i XVI w. W 1481 r. drewniane gotyckie hełmy pokryto blachą ołowianą. Z kościołem tym związane są godne podkreślenia tradycje polskie, jako że w XV w. działali w nim liczni polscy diakoni i księża. W 1512 r. świątynia miała 58 ołtarzy, wtedy już znana była także ze wspaniałych nagrobków. 25 X 1523 r. ks. Jan Hess odprawił tu pierwsze we Wrocławiu nabożeństwo protestanckie. W 1533 r. usunięto wysoki południowy hełm gotycki wieży, a w 1564 północny. W rok później ich miejsce zajęły hełmy renesansowe, kryte blachą miedzianą. W XVI stuleciu protestanci doprowadzili też do otynkowania i pobielenia wewnętrznych i zewnętrznych ścian świątyni oraz usunięcia licznych napisów, dzieł malarskich i średniowiecznych witraży, które zastąpiono szkłem. Z kolei remonty XVII-wieczne , dały okazję do wprowadzenia form renesansowych we wnętrzu. Duże szkody spowodował pożar, który wybuchł 23 III 1887 r. M.in. spłonęła północna wieża, odbudowana dopiero w I. 1890-1892. W ramach remontów z I.1888-1891 przywrócono  budowli styl gotycki; usunięto wówczas empory, zewnętrzne tynki itp. W 1945 r. kościół należał do najbardziej zniszczonych. Utracił dachy i hełmy wież, a już po kapitulacji miasta, w wyniku silnego wybuchu - wieżę południową i przęsło chóru. Odbudowa była  prowadzona najpierw od 1947 r. (wg proj. T. Broniewskiego), a w  drugim etapie od 1960 do 1970 r. Z wnętrza zrekonstruowanego pod kierunkiem E. Małachowicza wyrugowano pseudogotyckie  przeróbki, przywracając mu średniowieczną kolorystykę oraz  fakturę ścian i sklepień. 27 V 1972 r. szacowna budowla została   przekazana Kościołowi polsko-katolickiemu i pełni odtąd funkcję jego katedry.